Главная » Статьи |
Всего материалов в каталоге: 7 Показано материалов: 1-7 |
Դասակարգը հասարակության անդամների միջև հիերարխիկ տարանջատումն է՝ հիմնված նրանց ունեցվածքի, եկամուտի, կրթության, զբաղմունքի և սոցիալական կարգավիճակի վրա: Սա մարդկանց բաժանելու միջոց է տարբեր մակարդակների կամ շերտերի, ինչը ազդեցություն է ունենում նրանց ռեսուրսների, հնարավորությունների և արտոնությունների հասանելիության վրա: Սոցիալական դասակարգը սոցիոլոգիայի կենտրոնական հասկացություններից է, քանի որ այն ազդում է մարդկանց կյանքի բազմաթիվ ասպեկտների վրա, ներառյալ առողջությունը, կրթությունը և ընդհանուր կյանքի որակը: |
Սոցիալական շերտավորումը (stratification) հասարակության անդամների դասակարգումն է տարբեր սոցիալական խմբերում՝ ըստ նրանց տնտեսական, սոցիալական, քաղաքական կամ այլ չափանիշների: Սոցիալական շերտավորումը որոշում է, թե ինչպես են ռեսուրսները բաշխվում հասարակության անդամների միջև, ինչպես նաև յուրաքանչյուր խմբի դիրքը հասարակական հիերարխիայում: Այն արտահայտվում է դասակարգերի, սոցիալական խմբերի, ինչպես նաև տարբեր շերտերի միջև գոյություն ունեցող անջատումներով: |
Սոցիալական դերերը հասարակության կողմից անձանց նկատմամբ ակնկալվող վարքագծի ձևերն են, որոնք կապվում են որոշակի սոցիալական կարգավիճակների հետ: Սոցիալական դերերը ուղղորդում են անձանց փոխհարաբերությունները և ապահովում սոցիալական կարգը՝ սահմանելով, թե ինչպես պետք է մարդիկ գործեն տարբեր իրավիճակներում՝ ելնելով իրենց կարգավիճակից, ինչպիսիք են ընտանիքի անդամ, աշխատակից, ընկեր և այլն: |
Արժեքները հասարակության կողմից ընդունված իդեալներ և համոզմունքներ են, որոնք ուղղորդում են մարդկանց վարքագիծը և որոշումների կայացումը: Դրանք արտացոլում են այն, ինչը համարվում է կարևոր և ցանկալի տվյալ մշակույթում կամ հասարակությունում: Արժեքները հիմք են հանդիսանում նորմերի, օրենքների և սոցիալական քաղաքականությունների ձևավորման համար, ապահովելով հասարակական կարգն ու բարոյականությունը: |
Նորմերը հասարակության կողմից ընդունված կանոններ և ակնկալիքներ են, որոնք ուղղորդում են անդամների վարքագիծը: Դրանք դրսևորում են, թե ինչն է համարվում ընդունելի կամ ոչ ընդունելի, ճիշտ կամ սխալ տվյալ մշակույթում կամ հասարակությունում: Նորմերը ապահովում են հասարակության կարգավորվածությունը և համերաշխությունը՝ կարգավորելով մարդկանց փոխգործակցությունները: |
Մշակույթը բաղկացած է հասարակության ընդհանուր հավատալիքներից, արժեքներից, նորմերից և նյութական օբյեկտներից: Այն ներառում է այն ամենը, ինչ սովորում է և փոխանցում է սերունդների միջև՝ լեզվից և արվեստից մինչև օրենքներ և սովորություններ: Մշակույթը ձևավորում է հասարակության անդամների աշխարհայացքն ու վարքագիծը, օգնելով նրանց հասկանալ իրենց տեղը և դերը աշխարհում: |
Սոցիալիզացիան՝ շարունակական գործընթաց է, որի միջոցով անձինք սովորում և ներքաշում են իրենց հասարակության արժեքները, հավատալիքները, նորմերը և դերերը: Սոցիալիզացիայի միջոցով մարդիկ ձեռք են բերում վարքագծի և հմտությունների այնպիսի ձևեր, որոնք համապատասխանում են իրենց մշակույթին, ձևավորում են իրենց ինքնությունը և ուղղորդում նրանց փոխգործակցությունները մյուսների հետ: |